Tybet, Bhutan, Sikkim z NEPALU

W stolicy Nepalu i Pokharze biura i agencje turystyczne prześcigają się w rodzajach i charakterze ofert skierowanych do klienta. Oczywiście mamy do czynienia zarówno z poważnymi partnerami, jak i z podwykonawcami lub tylko agentami. Usługą turystyczną jest sprzedaż biletów na różne linie autobusowe regularne lub przejazdy turystyczne, łączonych biletów autobusowo-kolejowych na przejazd do i przez Indie, biletów lotniczych krajowych i zagranicznych lub usługi polegającej na zwiedzaniu Nepalu jak i krajów sąsiednich. Zajmę się bardziej szczegółowo ofertą wybranych biur podróży do Tybetu, Bhutanu i Sikkimu. Organizator podróży podejmuje się pośrednictwa wizowego, zorganizowania transportu lotniczego i lądowego, zapewnienia noclegów (o zróżnicowanym standardzie w zależności od trasy i charakteru wyjazdu), obsługi przewodnickiej, zapewnienia tragarzy i posiłków w czasie podróży. Oczywiście każda agencja ma swoich partnerów w Nepalu i za granicą i w cenę usługi wlicza się prowizje na rzecz tych partnerów, co czyni cenę końcową dosyć wysoką.

Najbardziej popularnym szlakiem wybieranym przez turystów odwiedzających Nepal jest wyjazd do Lhasy w Tybecie z możliwością odwiedzenia kilku wybranych (przez Chińczyków) klasztorów tybetańskich. Turyści indywidualni w zasadzie nie są wpuszczani do Chin od strony Nepalu. Jedynym rozwiązaniem jest uzyskanie wizy zbiorowej i podróż w organizacji tour-operatora chińskiego. Wizę zbiorową dla minimum 5 osób może uzyskać w Katmandu jedynie miejscowa agencja turystyczna. Na jej załatwienie potrzeba jest trzech kolejnych dni roboczych ambasady chińskiej. Cóż, jeśli ta ambasada pracuje tylko w poniedziałki, środy i w piątki i to jedynie przez godzinę dziennie. Ale są przewidziane możliwości uzyskania wizy ekspresowej, średnio-ekspresowej i super-ekspresowej , oczywiście za dodatkowa opłatą. Wiza zbiorowa kosztuje 10 do 80 USD od osoby w zależności z jak miłego dla Chińczyków kraju petent pochodzi - im mniej miły tym stosunkowo drożej. Miejsce w tabeli miłości czy niemiłości jest ruchome zarówno w tę lub w tamtą stronę. Wszystkie dalej wymieniane koszty są również podane w USD. Wiza ekspres - w 3 dni - tylko 9,25$ dopłaty, wiza średni-ekspres - w 2 dni - 18,25$ dopłaty, a wiza super-ekspres - w 1 dzień - 27,25$ dopłaty, chodzi oczywiście o dni kalendarzowe, a nie chińsko-robocze.

Tak więc po uzyskaniu wizy można się wybrać na wycieczkę do Tybetu, w zależności od dysponowania wolnym czasem, możliwości finansowych jak i szczęścia: na 4-5 dni samolotem z Katmandu do Lhasy i z powrotem, 8-9 dni samolotem do Lhasy i powrót drogą lądowa do punktu granicznego Zhongmu po chińskiej stronie granicy, przez "most przyjaźni" na rzece Bhote Kosi i od Kodari po nepalskiej stronie do Katmandu autobusem. Pomiędzy Zhongmu (Khasa) i Kodari droga przez 11 kilometrów biegnie w głebokim kanionie rzeki przez "ziemię niczyją". W czasie gdy droga jest przejezdna kursuje po niej transport wahadłowy, gdy nie - trzeba iść na piechotę, a bagaże dać nieść tragarzom. Wycieczki, podczas których można odwiedzić kilka ważniejszych klasztorów i pozostałości twierdz tybetańskich nie są tanie. Czterodniowa wycieczka w zależności od liczebności grupy kosztuje 800 do 1500 USD, pięciodniowa 1800 do 900, sześciodniowa 900 do 1100, ośmiodniowa 1000 do 2700 i dziewięciodniowa (objazdowa) 1200 do 1700. Noclegi na dłuższych wycieczkach wypadają w miejscach o niższym standardzie, stąd niższe ceny wycieczek.

Aby pozbyć się sztywnego gorsetu wyprawy zbiorowej, można się wybrać do Lhasy na rowerze lub zafundować sobie trekking pod świętą górę Tybetu - Kailash. Oczywiście nadal są to wycieczki zbiorowe, ale czuje się trochę smak trekkingowej przygody. Podobno można także za specjalną opłatą "urwać" się z wizy zbiorowej i popróbować zwiedzać samodzielnie.

Wycieczki do Bhutanu - od czterodniowego wypadu w celu zapoznania się powierzchownego z kulturą i przyrodą tego egzotycznego kraju przez 11-dniową eskapadę połączoną z wędkowaniem po 18-dniowy trekking połączony z obserwacją ptaków, zawierają szeroki wachlarz propozycji od przejazdów samochodem do pieszej wędrówki przez ośnieżone góry i przełęcze położone powyżej 4000 m. Noclegi zarówno w oznaczonych gwiazdkami hotelach, jak w kamiennych schronach jak i również pod rozgwieżdżonym niebem. Koszty takiej wycieczki to 2000 do 1000 USD w zależności od ilości osób w grupie (choć można zamówić wycieczkę indywidualną) i od sezonu. Wszystkie koszty są wliczone, oprócz wizy (można uzyskać na lotnisku za 20 USD) i napojów, wędkę też należy mieć swoją. Przeloty samolotem z Katmandu do Paro w Bhutanie i z powrotem.

Również wizytę w Sikkimie można sobie zamówić i zrealizować przez agencję w Nepalu. Niezbędne jest uzyskanie turystycznej wizy tranzytowej indyjskiej o 15-dniowej ważności, której bieg rozpoczyna się z dniem wydania wizy w Katmandu. Wizy tranzytowej nie można przedłużyć w Indiach. Obywatele polscy uzyskują tę wizę gratisowo, a obywatele innych państw na podstawie dosyć skomplikowanej tabeli opłat. Uzyskanie normalnej wizy turystycznej (półrocznej lub rocznej) do Indii jest w Nepalu dosyć skomplikowane i przede wszystkim czasochłonne, choć w praktyce jest to możliwe. Dla odwiedzenia Sikkimu jednak dodatkowo potrzebne jest zezwolenie władz indyjskich uzyskiwane na miejscu. Przejazd drogą lądowa przez cały Nepal do Darjeelingu lub samolotem. Ceny są bardzo zróżnicowane i zależą od wielu czynników, które są do wynegocjowania z agencją, choć ta stawia szereg warunków, jak wpłata 50% zaliczki na 3 tygodnie przed rozpoczęciem podróży i uregulowanie wszystkich opłat i formalności na 2 tygodnie przed nią.

Oto garść adresów agencji oferujących powyższe podróże: YETI Travels, Durbar Marg, Kathmandu, Post Box 76; Explore Nepal Richa Tours & Travel Pvt. LTD., Thamel, Kathmandu. Post Box 1657; Green Hill Tours, Treks & Expeditions Pvt. LTD., Thamel, Kathmandu, Post Box 5072.

Wojciech Biedrzycki

"Góry", nr 4 (83) kwiecień 2001

(bz)